Onderhoud Mountainbike

Je hebt lekker gebiked en na afloop heb je een stukje bos aan je MTB. Wat nu?

Droog reinigen

Als je alleen wat zand aan de fiets hebt (geen klei oid) kun je dat het beste laten opdrogen. Daarna met een zachte borstel eraf borstelen, werkt prima. Probeer eens een afwasborstel, daarmee kom je op allerlei lastige plekjes. Altijd daarna de ketting smeren voor behoud.

Nat reinigen

Na een ritje in de modder, de bike mega vies is of er klei op zit kom je er niet onderuit de MTB nat af te doen. Laat dikke modder niet opdrogen, daarna is het een lastiger klus. Het werkt goed eerst grove stukken af te spoelen met een zachte straal water waardoor al de meeste modder eraf gaat. Vervolgens afsoppen of afsponsen met een emmertje water met een druppeltje afwasmiddel of autoshampoo (of een plantenspuit). Gebruik een natte doek of spons, eventueel een zachte borstel (bv met een afwasborstel kom je op veel plaatsen). Veeg alles droog met een schone doek.
Gebruik NOOIT een hogedruk spuit, daarmee pers je vocht in plaatsen (oa lagers) waar het leidt tot roest en vervolgens versnelde en dure slijtage.

Tot slot naspoelen en droog maken. Het beste met perslucht even een rondje langs alle draaipunten en de ketting. Heb je dat niet, dan even de grootste druppels eraf halen door flink te schudden aan de fiets en droogwrijven met een droge doek (in ieder geval altijd de ketting). Rond af door met enige regelmaat alle draaipunten en de ketting te smeren waardoor alles soepel loopt en roest wordt voorkomen. Pas op met de nevel uit een spuitbus, zie hieronder.

Ketting smeren

Het beste gelijk na iedere rit. Eerst even met een droge doek ketting goed droog en schoon vegen door de doek om de ketting te houden en het pedaal achteruit te draaien. Je brengt de speciale kettingwax (bv Squirt) of kettingolie aan met een inimini straaltje aan op de binnenzijde van de ketting door langzaam met het pedaal achteruit te draaien.

Smeer je met olie veeg dan voor dat je een rit gaat maken de ketting even met een doek droog. Je haalt zo de opgedroogde olie er af die je de vorige keer bij thuiskomst erop hebt gedaan. Hierdoor haal je de vettigheid weg waardoor  stof en zand (=slijtage) minder blijft plakken. Als je de wax er (te) dik op smeert kun je dit ook doen.

Regelmatig een grotere onderhoudsbeurt kost weinig moeite

• Wacht niet te lang met onderhoud als dat nodig is. Hoe langer je wacht, hoe erger en duurder een mankement wordt. Je wilt ook niet stranden in het bos.
• Voordat je onderdelen van de MTB gaat onderhouden maak je ze eerst goed schoon. 
• Om extra goed schoon te maken kan je ook eens een ontvetter of bike cleaner gebruiken. Dit middel is vooral handig bij lastig te bereiken plaatsen maar is soms wat agressief. Gebruik het daarom met mate. Zet af en toe de lak in de autowas voor een beschermend laagje.
• Schijfremmen houden niet van  olie, vet, zand en modder voor een goede remwerking. Door zand te verwijderen verleng je de levensduur van de remblokjes. Blaas ook evt zand tussen de remblokjes uit, evt met een fietspomp. Controleer gelijk of er nog voldoende remmateriaal op je remblokjes zit. Bij minder dan 1 mm kom je aardig aan de grens. Te lang doorrijden met versleten blokken leidt tot onherstelbare slijtage aan je schijven en vergt vervangen. Op tijd blokken wisselen is goedkoper. Gebruik in de winter z.g. sinter blokken, die zijn veel slijtvaster in de modder. Lees er meer over.
• Maak bij V-brake remmen de remvlakken van velgen en V-brake remblokjes goed schoon. 
• Check de slijtage van je ketting regelmatig met een z.g. kettingmeter. Als je 11 of 12 speed rijdt moet je de ketting bij slijtage 0,5 vervangen. Als je dat doet voorkom je vroegtijdige en dure slijtage aan je tandwielen en cassette en kun je soms wel 4x een nwe ketting monteren zonder andere kosten. Tot 10 speed is de slijtagelimiet 0,75.
• Ketting smeren, zie boven.
• Een cassette bestaat uit verschillende tandwielen (ook wel kransjes genoemd). De kransjes zitten vast op de body met een sluitring. De cassette nooit smeren omdat een vette cassette extra veel zand aantrekt. Zand is slijtage. Als je de cassette vervangt moet je ook de ketting vernieuwen. Als je alleen de ketting vervangt en je trapt daarna door als je veel kracht zet is het tijd voor een nieuwe cassette en/of VTW.
• Een tip om de levensduur van de ketting en cassette te verlengen: fiets niet met gekruist verzet, met andere woorden: voorkom dat je fietst met het grootste voorblad én grootste achtertandwiel of kleinste voorblad én kleinste achtertandwiel. Alleen van toepassing als je voor twee of drie versnellingen hebt. 
• Draai niet alles te vast. Onderdelen moeten ook weer vrij gemakkelijk verwijderd kunnen worden. Gebruik indien mogelijk een momentsleutel. 
• Zet je fiets ondersteboven om gemakkelijker lastige plaatsen te bereiken. Voor voorvorken is een nachtje op de kop staan zo nu en dan goed om de inwendige olie weer in de hogere delen te krijgen. 
• Gebruik vet (of nog beter montagevet) om te verhinderen dat de zadelpen, stuurpen en pedalen vast komen te zitten. Bij Carbon materiaal speciaal carbon 'smeer' gebruiken (let op: gewoon vet op carbon maakt het zo goed als waardeloos) 
• De derailleurkabel rekt soms wat op. Dat merk je doordat bv de derailleur achter niet overschakelt en soms een ratelend geluid maakt. Dan kun je de versnellingskabel strakker zetten door een á twee stopjes (halve slag) te draaien aan de kabelversteller aan de shifter op het stuur. Als dat onvoldoende is nog maar eens aan á twee tikjes. Net zo lang tot het schakelen weer lukt. Probeer dan of ook terugschakelen nog lukt want te strak is ook niet goed. Rechtershifter: draai naar voren voor strakker, bij de linkershifter juist naar achterdraaien (van boven gezien).
• Gebruik kabelstoppers om er voor te zorgen dat er minder vocht en vuil in de kabels komt en rafelen tegen te gaan. 
• Moeren en boutjes kun je insmeren met vaseline ter voorkoming van roestvorming. 
• De maximale bandenspanning staat aangeven op de zijkant van de buitenband. Een te hard opgepompte band geeft minder grip en een te slappe band levert meer kans op lekrijden. Ca 1,6 a 2 Bar is prima afhankelijk van je gewicht en breedte vd band.
• Spuit nooit olie of wax op remblok of remschijf (of velgrand bij V-brakes), ook niet de nevel van een spuitbus. Daardoor vermindert niet alleen de remwerking maar je krijgt piepende/krijsende remmen! Als het per ongeluk toch gebeurt, direct dat remdeel ontvetten met remreiniger. helpt dat niet, dan zijn nwe remblokken en ontvetten vd schijf nodig.
• Omdat je van het schoonmaken behoorlijk vieze handen kunt krijgen: gebruik groene zeep met wat zand. 
• Ook handig: latex handschoenen ter voorkoming van al te vieze handen. 

Pech onderweg

• Zorg dat je altijd minimaal een passende binnenband (biba) bij je hebt (twee is beter) en een klein bandenpompje. Bij een lekke band wissel je dan de biba. Als je de biba eruit hebt, controleer dan of er iets in de buitenband zit, vaak een doorn. Die moet eruit want als je die laat zitten ben je zo weer de pineut. Plakken van de lekke biba doe je evt later thuis. 
• Bij kettingbreuk onderweg is het handig een kettingpons (bv als deel van een multitooltje) bij je te hebben en een z.g. powerlink. Verwijder met de pons de kapotte kettinglink en vervang die door de powerlink. Dan kun je weer verder. Een 9 speed powerlink past ook op een 10, 11 en 12 speedketting. Dat zit wat los bij 10/11/12 maar is als thuisbrenger wel ideaal.
• Een reserve achterpad heb je nodig als je achterpad afbreekt. Als je die niet bij je hebt maar wel een kettingpons en powerlink kun je de derailleur verwijderen, de ketting inkorten en een singlespeed van je fiets maken en naar huis fietsen.
• Neem bij heel lange ritten ook een reservesetje remblokken mee. Als het modderig is verdwijnen organische maar heel soms ook de hardere sinter blokken als sneeuw voor de zon. 
• Zorg altijd voor voldoende water in je bidon. Als je een niet repareerbaar defect hebt kan het lopen lang duren, vochttekort kun je dan niet gebruiken. Voorts is het handig als je valt om de wond uit te spoelen (maar niet als er sportdrank in zit).